Materiały dla dyrektora
Nasze wskazówki i materiały przygotowane przez ekspertów i dyrektorów pomogą Ci całościowo zadbać o szkołę w sytuacji napływu uchodźczyń i uchodźców z Ukrainy. Wybierz tę, która najbardziej Cię interesuje.
Poznaj naszą publikację „Aspekty prawne i dobre praktyki przyjmowania do szkół uczniów z Ukrainy”. Stworzyliśmy ten niezbędnik, wsłuchując się w trudności i wątpliwości, które mają współpracujący z nami dyrektorzy.
Przedstawiamy zbiór najważniejszych aktów prawnych, dzięki którym poprawnie zorganizujesz pracę szkoły w tej sytuacji.
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczyciel (Dz. U. z 2020 r. poz. 1289);
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082);
Sprawdź również, jakie rozwiązania wprowadzają organy prowadzące:
Wybrane materiały pomogą Ci zorganizować oddział przygotowawczy. Dowiesz się z nich, kogo możesz zatrudnić do wsparcia ucznia niemówiącego w języku polskim. Znajdziesz też wskazówki, jak organizować procesy integracyjne, adaptacyjne i edukacyjne w szkole.
Urszula Majcher-Legawiec, Oddział przygotowawczy w polskiej w szkole.
Oddziały przygotowawcze są rekomendowaną przez MEiN formą organizacji pracy z dziećmi ukraińskimi. Polecamy publikację wydaną przez Fundacja Wspierania Kultury i Języka Polskiego im. Mikołaja Reja.
Urszula Majcher-Legawiec: To ma sens. Asystentura międzykulturowa w wielokulturowym środowisku edukacyjnym.
Publikacja powstała w ramach projektu „Asystenci Międzykulturowi – ASY W SZKOLE. Akademia Asystentów Międzykulturowych” realizowanego przez Fundację Wspierania Kultury i Języka Polskiego im. Mikołaja Reja i współfinansowanego ze środków Miasta Krakowa
Został stworzony z myślą o społecznościach szkolnych, w których uczą się dzieci cudzoziemskie lub w których mogą się pojawić. Jego celem jest ułatwienie pracy w sytuacji, w której w szkole uczą się osoby zróżnicowane pod względem pochodzenia — w szczególności w jej początkowej fazie. Szkolny System Integracji to zestaw gotowych narzędzi oraz pomysłów do wykorzystania. System został podzielony na etapy, zgodnie z chronologią roku szkolnego. System opracowany został przez Fundację EMIC 2017
- Pomagamy polskim szkołom znaleźć ukraińskich nauczycieli – grupa FB prowadzona przez OSKKO
- Klasy przygotowawcze i uczniowie z Ukrainy – oddolna grupa wsparcia dyrektorów i nauczycieli wspierająca się w tworzeniu oddziałów przygotowawczych.
Wraz z dyrektorami tworzącymi oddziały przygotowawcze oraz ekspertką edukacji wielokulturowej rozmawialiśmy o tym, jak tworzyć oddziały przygotowawcze, przyglądaliśmy się wyzwaniom kadrowym, inspirowaliśmy się różnym podejściem w planowaniu procesów adaptacyjnych, integracyjnych i edukacyjnych.
Webinarium: Decyzje dyrektora dot. uczniów z Ukrainy. Komunikacja i współpraca
Podczas webinarium skierowanego do dyrektorek i dyrektorów szkół przyjrzeliśmy się temu, jak dyrektorzy szkół współpracują z organem prowadzącym, rodzicami, uczniami i nauczycielami przy podejmowaniu decyzji. Rozmawialiśmy też o komunikacji w społeczności szkolnej i wspieraniu współpracy rodziców polskich i ukraińskich.
Nauczanie
Wybrane pomoce dydaktyczne pomogą Ci się zmierzyć z wyzwaniem, jakim będzie nauka języka polskiego przybywających z Ukrainy dzieci i nastolatków.
M. Pamuła-Behrens, M. Szymańska, Adaptacja ramowego programu nauki języka polskiego dla potrzeb przygotowania Programu nauczania języka polskiego jako drugiego dla oddziałów przygotowawczych w szkołach podstawowych,Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie 2019.
M. Pamuła-Behrens, M. Szymańska, Program nauczania języka polskiego jako drugiego dla oddziałów przygotowawczych w szkole podstawowej (poziom A2), Fundacja im. Mikołaja Reja 2019.
M. Pamuła-Behrens, M. Szymańska, W polskiej szkole. Materiały do pracy z uczniami z doświadczeniem migracji, Fundacja im. Mikołaja Reja 2017.
Publikacja podpowiada, jak zorganizować proces uczenia się języka edukacji szkolnej w polskiej szkole.
Edukacja wielokulturowa zakłada współpracę wszystkich nauczycieli, nie tylko języka polskiego. Wybrane wskazówki, (np. do nauczania matematyki) pomogą w pracy na innych zajęciach. Ważny jest też aspekt kulturowy, integracyjny – skorzystajcie z zestawów na świetlicę czy godzinę wychowawczą.
Na stronie Szkoły Edukacji znajdują się poradniki z zakresu: języka ojczystego, matematyki, historii, biologii z przyrodą, pracy wychowawczej. Znajdziecie w nich: analizę podstawy programowej danego przedmiotu w Ukrainie, przykładowe zadania dla uczniów niemówiących po polsku lub znających podstawy naszego języka, przykładowe zadania i działania integracyjne, materiały dydaktyczne, wskazówki dla zespołów przedmiotowych.
- M. Pamuła-Behrens, M. Szymańska, Metodyka nauczania języka edukacji szkolnej uczniów z doświadczeniem migracji. Metoda JES-PL – matematyka,
Fundacja im. Mikołaja Reja 2019. Celem niniejszej publikacji jest wsparcie nauczycieli w procesie uczenia uczniów i uczennic z doświadczeniem migracji języka edukacji szkolnej na zajęciach matematyki.
Choć MEiN rekomenduje oddziały przygotowawcze, to częściej stosowaną praktyką jest włączanie uczniów i uczennic z Ukrainy do już istniejących klas. To silnie oddziałuje na wszystkie osoby, które je tworzą. By czuły się dobrze i uczyły skutecznie potrzebne jest takie przeorganizowanie pracy szkoły, które zaopiekuje ich zróżnicowane potrzeby edukacyjne i emocjonalne.
W ciągu ostatnich lat w wielu konkretnych szkołach (przy wsparciu organizacji zajmujących się tematykę wielokulturowości, uchodźczą i migracyjną), także na poziomie organów prowadzących wypracowano spójne rozwiązania i dobre praktyki.
Poniższe publikacje prezentują całościowe podejście do budowania edukacji wielokulturowej w szkole. Powstały kilka lat temu, ale opisywany wtedy sposób myślenia o włączaniu dzieci, planowaniu pracy szkoły i przygotowaniu kadry jest wciąż aktualny. Znajdują się w nich praktyczne wskazówki na temat tego, w jaki sposób szkolna kadra pedagogiczna może współpracować ze sobą na rzecz wsparcia ucznia/uczennicy z doświadczeniem migracyjnym i budowania integracji w wielokulturowej społeczności szkolnej.
Zestaw pięciu materiałów metodycznych, w których znajdują się praktyczne wskazówki na temat tego, w jaki sposób szkolna kadra pedagogiczna może współpracować ze sobą na rzecz wsparcia ucznia/uczennicy z doświadczeniem migracyjnym i budowania integracji w wielokulturowej społeczności szkolnej.
Autorki starają się odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób nauczyciel może sobie radzić i co może mu pomóc w pracy ze zróżnicowaną kulturowo grupą uczniów. Opracowanie kończą rekomendacje na temat kształtowania wielokulturowej polityki szkoły, przygotowane na podstawie dostępnej literatury.
Lista obejmująca różne obszary funkcjonowania szkoły, przeznaczona dla szkół, do których uczęszczają lub będą uczęszczać dzieci z doświadczeniem migracji, której celem jest pomóc w prowadzeniu współpracy i organizacji pracy szkoły w taki sposób, aby wspierać integrację oraz umożliwić jak najlepszą edukację wszystkim uczennicom i uczniom.
Webinarium: Jak przygotować szkołę na przyjęcie uczniów z Ukrainy?
Na spotkaniu, które zorganizowaliśmy z ODN w Poznaniu, rozmawialiśmy m.in. o tym: jak przygotować nauczycieli na pracę z nowymi uczniami, jak w tej sytuacji komunikować się z rodzicami, jak przygotować uczniów na przyjęcie nowych koleżanek i kolegów, na co zwrócić uwagę w pierwszych dniach w szkole nowych uczennic i uczniów, gdzie szukać informacji i wsparcia.
Nauka w systemie ukraińskim
- Ukraińska szkoła uruchomiona przez Ukraińskie Ministerstwo Edukacji. Szkoły w Ukrainie pracują w trybie zdalnym
- Na stronie internetowej Ministerstwa Oświaty i Nauki Ukrainy oraz Instytutu Modernizacji Treści Edukacyjnych dostępne są elektroniczne wersje podręczników ukraińskich (pliki PDF) do wszystkich klas (I–XI) oraz inne materiały dydaktyczne, w tym słowniki (również ukraińsko-polski).
