Artykuł
OK zeszyt to fenomen ostatnich lat, o którym z dumą możemy powiedzieć, że stał się odpowiedzią na to, jak
w prosty sposób zaangażować uczniów do świadomej nauki. Tajemnica zeszytu jest niezwykle prosta – oddanie zeszytu
w ręce ucznia i pozwolenie, aby to on – z nauczycielem w roli partnera – został autorem wszystkiego, co w tym zeszycie można odnaleźć.
Zeszyt ten pokochali wszyscy – i uczniowie, i nauczyciele.
Dla uczniów stał się ich ulubionym sposobem na przyjemną naukę, a dla nauczycieli realną pomocą w pracy.
Prosta recepta na pierwsze kroki z zeszytem sprawia,
że wśród nauczycieli wszystkich poziomów edukacyjnych wykorzystujących OK zeszyty znalazło się już wiele tysięcy osób. Można ich odnaleźć między innymi na facebookowej grupie OKzeszyt.
OK zeszyt a ocenianie kształtujące
Osoby prowadzące OK zeszyty stosują w swojej pracy ocenianie kształtujące, niemniej nie jest koniecznym, aby rozpoczynając pracę z OK zeszytem mieć już za sobą pierwsze doświadczenia z ocenianiem kształtującym. Wśród entuzjastów OK zeszytów jest wielu nauczycieli, którzy właśnie zaczęli stosowanie oceniania kształtującego za pomocą OK zeszytów. Prowadzenie OK zeszytu może być też sposobem na poszerzanie swoich umiejętności w dziedzinie stosowania oceniania kształtującego. Przede wszystkim dlatego, że w prowadzeniu OK zeszytów ważne są te same elementy, które są ważne w pracy z OK (ocenianiem kształtującym) w ogóle, ale też dlatego, że w OK zeszytach znajduje się miejsce na pogłębianie tych aspektów oceniania kształtującego, które są najważniejsze z punktu widzenia budowania odpowiedzialności ucznia za swój proces uczenia się.
Elementy OK zeszytu
Aby zeszyt mógł stać się OK zeszytem potrzebne jest kilka elementów. Tak więc jest w nim wiele miejsca na cele
i kryteria sukcesu, które pokazują uczniom czego i w jaki sposób mają się nauczyć, są też pomocnymi wskazówkami
w wykonywaniu zadań edukacyjnych proponowanym uczniom do realizacji. Znajdziemy w OK zeszytach także przestrzeń na własne notatki uczniowskie, refleksję (tak ważną dla świadomego uczenia się) i informację zwrotną do efektów uczniowskich prac. Informacja zwrotna jest tu bardzo szeroko rozumiana zarówno jako informacja zwrotna nauczyciela dla ucznia, ale też informacja ucznia dla ucznia (tzw. ocena koleżeńska) oraz samoocena wykonana przez uczniów do swoich własnych prac.
Różnica między tradycyjnym zeszytem a OK zeszytem
Biorąc w rękę OK zeszyt możemy śmiało powiedzieć, że trzymamy dowód na uczenia się ucznia. W przeciwieństwie do większości zeszytów, gdzie największy wpływ na ostateczny kształt ma nauczyciel, w OK zeszytach możemy zobaczyć rzeczywiste efekty pracy naszych uczniów. Uczniowie najbardziej lubią stwierdzenie, że oni po prostu są autorami tych zeszytów. Możemy w OK zeszytach zobaczyć szerokie spektrum wiedzy uczniowskiej: co myślą, jakie widzą związki nauczanego tematu z otaczającą rzeczywistością, czego jeszcze chcieliby się dowiedzieć… Słowem możemy znaleźć tam wszystko to, co jest dla nich ważne i co może im pomóc, aby treści, których uczą się w szkole, mogły stać się dla nich nie tylko koniecznością (często przykrą niestety), ale ich własną potrzebą i rzeczywistością. Gwarantuje nam to samodzielność wykonywanych w tym zeszycie zapisów
i oddanie ostatecznego kształtu w ręce ich autorów:)
Gdzie w tym wszystkim jest nauczyciel?
Pozostaje więc tylko jedno pytanie – gdzie więc w tym wszystkim jest nauczyciel? Czyżby był tu niepotrzebny? O nie! Nic bardziej mylnego. Jest on wręcz niezbędny – to on towarzyszy uczniom, prowadzi ich w pracy, nakreśla cele uczenia, podpowiada kryteria, daje informacje zwrotne, organizuje uczenie się. Jest konieczny, aby uczniowie uwierzyli, że mogą coś zrobić sami, że potrafią, że zostanie to docenione przez ich mentorów i przewodników, jakimi mogą stać się ich nauczyciele. Wspierać uczniów mogą oczywiście nie tylko oni, ale to nauczyciele właśnie są najczęściej pierwszymi odbiorcami OK zeszytów i to od nich w dużej mierze zależy, jak bardzo zaangażują się ich uczniowie.
W tak rozumianym PARTNERSTWIE efekty wspólnej pracy są niesamowite. Warto więc dać sobie szansę i spróbować założyć z uczniami lub własnymi dziećmi w domu OK zeszyty. Bardzo gorąco do tego zachęcamy.
Jak zacząć pracę z OK zeszytem?
Dla wszystkich, którzy zdecydują się na ten krok i chcieliby rozpocząć swoją przygodę z OK zeszytem mamy kilka propozycji wsparcia i pomocy w stawianiu pierwszych kroków w tej dziedzinie. Przede wszystkim można skorzystać
z rocznego kursu internetowego, gdzie pod okiem doświadczonego w prowadzeniu OK zeszytów nauczyciela (tzw. Okejki), uczestnicy dostają cały pakiet różnych propozycji, otrzymują informacje zwrotne do swoich działań i mają możliwość wymieniać się doświadczeniami z innymi uczestnikami kursu. To kompleksowe rozwiązanie, które pomaga nawiązać kontakty do wymiany inspiracji na kolejne lata pracy z OK zeszytem.
Innym rozwiązaniem jest skorzystanie z książki, która stanowi realną odpowiedź na potrzeby wielu nauczycieli w dziedzinie prowadzenia OK zeszytów. Zajrzeć mogą tam wszyscy – zarówno ci, którzy poszukują drogi na swoje pierwsze działania z OK zeszytem, jak też ci, którzy potrzebują inspiracji do dalszej pracy. Ogromnym zasobem książki jest mnóstwo zdjęć i zebranych przykładów z OK zeszytów z wielu przedmiotów i każdego etapu edukacyjnego. Znajduje się tam rozdział dotyczący edukacji zdalnej, jak też wskazówki dla rodziców, którzy chcieliby prowadzić OK zeszyty ze swoimi dziećmi w domu. Książka jest świetną propozycją ze względu na swój praktyczny charakter – gotowe sposoby do wykorzystania w pracy z OK zeszytem. Znaleźć tam można konkretne informacje na temat tego, co jest konieczne, a co pożądane w OK zeszytach, jak animować refleksje uczniowskie, jak pomagać w tworzeniu samodzielnych notatek, jak pracować z informacją zwrotną w OK zeszytach. Są tam też wypowiedzi praktyków, połączone z bogato ilustrowanymi przykładami. Nauczyciele doceniają gotowe grafiki, które bezpośrednio wykorzystują w OK zeszytach prowadzonych ze swoimi uczniami. Słowem – z tą książka na pewno uda się nie tylko rozpocząć swoją pracę z OK zeszytem, ale także będzie ona całościowym wsparciem w ich prowadzeniu przez cały rok szkolny.
Ostatnim ze sposobów jest propozycja adresowana do rad pedagogicznych. W ramach Warsztatów Szkoły uczącej się proponujemy zaproszenie do swojej szkoły trenera – praktyka, który poprowadzi inspirujące warsztaty na ten temat. Warsztaty pokazują nie tylko w jaki sposób prowadzić swoje OK zeszyty, ale także, jakie płyną z tego doświadczenia korzyści i jaki ma to wpływ na uczenie się uczniów. Na warsztaty trener przywozi zeszyty swoich uczniów, które doskonale pokazują w praktyce, jak OK zeszyty uczniów wyglądają. W ofercie mamy warsztaty zarówno dla tych, którzy są zaawansowani w stosowaniu oceniania kształtującego, jak też dla rad pedagogicznych, które poprzez OK zeszyty chcieliby rozpocząć wdrażanie oceniania kształtującego do swoich placówek. Warsztaty mogą odbywać się w formie stacjonarnej, jak też poprzez online.
Różnorodność sposobów na wprowadzenie OK zeszytów do swojej praktyki, daje szansę na to, że każdy znajdzie dla siebie coś odpowiedniego. Zachęcamy więc do spróbowania
i doświadczenia tego fenomenu, który zachwycił już wiele tysięcy nauczycieli i uczniów w całej Polsce. Powodzenia!
