Artykuł
Każdy przedmiot cechuje się zupełnie inną specyfiką. Kiedy czytam artykuły na temat narzędzi online, jakie mają nauczyciele różnych przedmiotów, różnorodność możliwości aż budzi mój zachwyt. Niestety, sprawa komplikuje się, gdy chcemy coś konkretnego wykorzystać na lekcjach języka polskiego.
Najczęściej polecany portal – Khan Academy – to przecież głównie filmiki obcojęzyczne z polskimi napisami, na którym bezskuteczne są poszukiwania materiałów na temat polskiej literatury czy zagadnień językowych. Pi-stacja to królestwo matematyków, a większość lekcji nagranych na You Tube dotyczy przedmiotów ścisłych. Nie licząc niewielkiej ilości dobrych merytorycznie filmików na YouTube, sytuacja polonistów jest naprawdę niezwykle trudna. Dlatego tez w tym materiale postaram się przedstawić możliwości, jakie ma polonista, który chciałaby skorzystać z narzędzi online ucząc swojego przedmiotu.
Gamifikacja
Bardzo modne ostatnio pojęcie „gamifikacji” ma swoje zastosowanie także na lekcjach języka polskiego. Tu przede wszystkim warto polecić gry, które są proste i rzeczywiście mogą pomóc nawet niezbyt zorientowanemu w narzędziach TIK poloniście. Ja korzystam i polecam trzy proste w obsłudze serwisy.
Tu tworzymy quizy, w które później można zagrać na lekcji. Uczniowie uwielbiają taką niegroźną rywalizację. Ja najczęściej proszę uczniów o to, aby stworzyli własne quizy, które potem wykorzystujemy na lekcjach. Sposób tworzenia jest bardzo intuicyjny. Nauczyciele mogą też skorzystać z bardzo bogatej bazy zamieszczonych już w serwisie quizów, które można dowolnie edytować i zmieniać na swoje potrzeby.
W nauczaniu zdalnym ostatnio najbardziej przydaje mi się tryb „Wyzwania”, w którym po wysłaniu linku do uczniów sprawdzam, jaki osiągnęli wynik. Nie musimy wówczas grać w quiz jednocześnie, znajdując się w klasie, ale każdy uczeń może zagrać w dowolnym, wybranym przez siebie momencie. Jako nauczyciel muszę pamiętać, aby ustawić granicę czasową (do kiedy można grać w quiz) i dzięki wygenerowanemu raportowi, mogę łatwo sprawdzić wynik każdego ucznia. Jedyną trudnością jest to, że uczniowie muszą logować się do gry za pomocą własnego imienia i nazwiska (o czym niestety czasem zapominają).
2. Quizizz
System działający podobnie jak Kahoot. Niestety w bezpłatnej wersji możliwy jest podgląd tylko pięciu najlepszych wyników uczniów. Zaletą tego serwisu jest jednak możliwość przygotowania dla uczniów materiałów, z których mogą się zapoznać, zanim przystąpią do rozwiązywania testu.
3. Learning apps
Darmowa, niezwykle prosta w obsłudze platforma do tworzenia najróżniejszych wyzwań dla uczniów. Wymienię przede wszystkim testy wielokrotnego wyboru, milionerów, wykreślanki, memory, puzzle, mamy, osie czasu itd. Naprawdę bardzo mocno polecam. Także do skorzystania z gotowych, zamieszczonych już przez innych nauczycieli zadań.
Gdy zdecydujemy się na własne tworzenie zadań, platforma informuje o ilości wyświetleń naszego zadania, co bywa niezwykle satysfakcjonujące
Narzędzia dla polonisty
1.Aktywny PDF
Moim wielkim odkryciem jest niezwykle użyteczne narzędzie, które umożliwia wstawianie aktywnych pól do dokumentów pdf. To jest bardzo ważne
w sytuacjach, gdy chcemy skorzystać z gotowych testów (np. maturalnych lub ósmoklasisty), które udało nam się zeskanować lub po prostu dostać
z różnych źródeł w formacie PDF. Jak wiemy takie pliki nie są edytowalne i jedynym rozwiązaniem do tej pory było wydrukowanie i rozdanie ich wszystkim uczniom do ręcznego wypełnienia. Od jakiegoś czasu korzystam z narzędzia PDF escape https://www.pdfescape.com/windows/, które umożliwia przy zachowaniu całej struktury dokumentu, dodać pola, w które można wpisywać teksty lub wstawiać różne znaki graficzne. Ja korzystam z tego narzędzia online, ale można je również ściągnąć na komputer i pracować w przestrzeni własnego dysku.
Otrzymując od nas taki aktywny dokument PDF uczniowie mogą nie tylko np. wstawiać własny tekst w wykropkowane miejsca (co jak wiemy w klasycznym pdf jest zupełnie niemożliwe), ale także obrysowywać właściwe odpowiedzi, dodawać komentarze, zakreślać itp.
To nic innego jak wirtualna tablica, gdzie możemy zamieszczać różne ciekawe linki i materiały w przestrzeni online. Ja prawdę mówiąc wykorzystuję, ucząc języka polskiego, to narzędzie rzadko, ale wiem, że są nauczyciele, którzy sobie je bardzo chwalą. Ze względu na to, że jest to sposób niezwykle prosty (chyba najprostszy, jaki znam), polecam.
Glogster to inaczej plakat interaktywny, szczególnie użyteczny do tablic interaktywnych i – podobnie jak padlet – do zamieszczania wielu linków i materiałów w jednym miejscu. Ze względu na swoją atrakcyjną formę wizualną, uczniowie lubią z niego korzystać.
Zasoby w internecie
W tym miejscu niestety (inaczej niż na innych przedmiotach), nie możemy wykazać się nadzwyczajną ilością materiałów interaktywnych, filmików czy nagrań. Dodatkową trudnością jest to, że często ciekawe wykłady mogą znajdować się w wielotematycznych serwisach (jak np. Uniwersytet Dzieci czy chociażby zasoby różnych uczelni, które publikują wypowiedzi wykłady swoich prelegentów). Niemniej warto zwrócić uwagę na kilka ciekawych miejsc.
1.Teatr Telewizji VOD
Wiele wspaniałych spektakli udostępnionych do swobodnego oglądania. Znajdują się tu nie tylko lektury szkolne, ale też ciekawe przedstawienia mogące stanowić intrygującą kanwę do dyskusji prowadzonych na lekcjach.
https://vod.tvp.pl/sub-category/teatr,30798054
2.Polski ogarniam
9 filmów z ekspertami na temat języka polskiego https://www.youtube.com/user/polskiogarniam
3.Mówiąc inaczej
Ponad 200 filmów jak poprawnie posługiwać się językiem polskim. Wskazówek udziela magister języka polskiego Paulina Mikuła https://www.youtube.com/user/PamikuPL/about
4.Filmoteka szkolna
Portal na temat edukacji filmowej, pozwalający oglądać z uczniami polskie filmy fabularne i dokumentalne. Zawiera ciekawe zasoby dotyczące scenariuszy, opracowań filmoznawczych, artykułów oraz recenzji. Stwarza możliwość brania udziału w wielu konkursach i akcjach filmowych. Portal działa od roku 2009. Dziś bardzo rozbudowany i wzbogacony, daje możliwość ciekawej analizy wielu materiałów filmowych adresowanych do wykorzystania głównie na poziomie szkół ponadpodstawowych.
http://www.filmotekaszkolna.pl/
5.Blog Jerzego Bralczyka
Autor – znany językoznawca, specjalista w zakresie języka mediów, polityki
i reklamy – w przystępny sposób przedstawia widzom odpowiedzi na problemy związane z prawidłowym użyciem i stosowaniem języka polskiego.
6.Różne vlogi polonistów
Godne polecenia vlogi prowadzone przez polonistów nie są zbyt częstym zjawiskiem. Ja osobiście poleciłabym np. „Zeszyt do polskiego” adresowany do maturzystów https://www.youtube.com/channel/UCnLGG9WeuCJ6fojUlFfijsQ
W przypadku języka polskiego warto też korzystać z zasobów, które co prawda nie są interaktywne, ale także bardzo użyteczne w nauczaniu i nauce tego przedmiotu.
- Wolne lektury – książki online
- E-podręczniki – podręczniki, do których cały czas jest dostęp on-line
- Kulturalna Polska – wyróżniający się poziomem serwis z opracowaniami lektur
- Scholaris – portal zawierający gotowe scenariusze lekcji
- Baza dobrych praktyk IBE – baza zawierajaca wiele sprawdzonych scenariuszy lekcji
To krótkie zestawienie pokazuje, że w nauczaniu języka polskiego warto posługiwać się nowymi technologiami. Słowo pisane na pewno nie zaginie,
a wzbogacając je nowymi technologiami, sprawiamy, ze nie tylko nam może być łatwiej uczyć, ale także nowemu pokoleniu, łatwiej jest zrozumieć czego
je uczymy.
***
Tekst autorstwa Agnieszki Wendy – nauczycielki języka polskiego w jednej z warszawskich szkół podstawowych. Od zawsze wiedziała, że chce uczyć dzieci i od ukończenia studiów realizuje to marzenie. Lubi urozmaicać swoje lekcje wykorzystując technologie informacyjno-komunikacyjne. Współpracuje z CEO od 2009, najpierw jako uczestnik kursów, później jako mentor i trener.
