Artykuł
Refleksję dotyczącą poziomu współpracy pomiędzy nauczycielami (lub gotowości do współpracy) można podsumować z wykorzystaniem poniższej tabelki, które zbiera warunki konieczne dla prawidłowego funkcjonowania grupy oraz pozwala odróżnić zwykła grupę ćwiczeniową od prawdziwego zespołu współdziałającego.
Pseudogrupa
Tradycyjna grupa ćwiczeniowa
Grupa współdziałająca
Supergrupa
Pseudogrupa
Członkowie:
- w małym stopniu dysponują umiejętnościami potrzebnymi do pracy zespołowej (PZ);
- mają za sobą negatywne doświadczenia PZ;
- sądzą, że po PZ nie zostaną ocenieni bądź będą oceniani indywidualnie, a ich oceny mogą decydować o miejscu w jakimś rankingu.
W czasie pracy zespołowej:
- postrzegają innych członków zespołu jako potencjalnych rywali i/lub nie ufają im;
- pozorują proces uczenia się, nie angażują się;
- czasem ukrywają ważne informacje.
Tradycyjna grupa ćwiczeniowa
Członkowie:
- oczekują, że po PZ będą oceniani indywidualnie;
- sądzą, że ich poziom aktywności jako członków zespołu nie będzie podlegał ocenie bądź nie ma znaczenia dla wykonywanego zadania.
W czasie pracy zespołowej:
- usiłują wspólnie ustalić, jak należy wykonać zadanie;
- poszukują razem z innymi członkami zespołu ważnych z tego punktu widzenia informacji;
- niektórzy starają się eksploatować lepiej poinformowanych lub aktywniejszych członków grupy
Grupa współdziałająca
Członkowie:
- oczekują, że ich indywidualny sukces zależy od wkładu wszystkich członków zespołu;
- wiedzą, że jedynie wysoka jakość pracy poszczególnych członków pozwoli osiągnąć wspólny cel.
W czasie pracy zespołowej:
- udzielają sobie nawzajem osobistego i merytorycznego wsparcia;
- stosują różne społeczne umiejętności;
- czują się odpowiedzialni wobec siebie;
- analizują efektywność pracy zespołu i jego członków.
Supergrupa
(ucząca się grupa współdziałająca)
Grupa spełnia wszystkie kryteria zespołu uczącego się we współpracy, a ponadto charakteryzuje się:
- wysokim poziomem wzajemnego zaufania jego członków;
- głębokim poczuciem odpowiedzialności;
- szczerą troską okazywaną sobie nawzajem, nieograniczającą się do funkcjonowania zadaniowego.
Tabela opracowana na podstawie materiałów przygotowanych na potrzeby programu Centrum Edukacji Obywatelskiej EDUKACJA I KLASA, kierowanego do 12 warszawskich szkół podstawowych.
Liczba odsłon 829