Czwarta strategia OK

Informacje o materiale

Data dodania: 12.01.2022

Grupa docelowa: Dyrektorzy, Nauczyciele przedmiotowi, Specjaliści w szkole, Wychowawcy

Artykuł

Umożliwianie uczniom, by korzystali wzajemnie ze swojej wiedzy i umiejętności.

Zasobami edukacyjnymi mogą być wszelkie dostępne źródła wiedzy zgromadzone w postaci materialnej i wirtualnej oraz środowisko, w którym się uczymy. W edukacji szkolnej można wykorzystywać je wszystkie. Ważnym źródłem wiedzy są nauczyciele, którzy chętnie dzielą się nią z uczniami, natomiast często niedocenianym źródłem wiedzy są uczniowie.

 

Uczenie się we współpracy

U podstaw strategii umożliwiania uczniom, by korzystali wzajemnie ze swojej wiedzy i umiejętności leży założenie mówiące o tym, że uczenie się jest procesem społecznym i zachodzi w interakcjach między ludźmi. Efektywność uczenia się we współpracy potwierdzają trzydziestoletnie badania, których przegląd przedstawił  RE Slavin. Istnieje też przekonanie, że najlepiej uczymy się ucząc innych (Seneka). Richard Feynman, który słynął z umiejętności dydaktycznych uważał, że wyjaśnianie komuś wiedzy sprawia, że sami ją lepiej rozumiemy, a umiejętność wyjaśnienia teorii prostymi słowami jest dowodem na jej rozumienie.

Kiedy uczniowie uczą się we współpracy?

Nauczyciele, którzy są świadomi szans, jakie niesie uczenie się razem z innymi, stwarzają uczniom różne okazje do wzajemnego nauczania. Mogą to być np:

Wpływ wzajemnego nauczania na proces uczenia się

W każdym z tych przypadków do wyjaśnienia czegoś/nauczenia kogoś innego potrzebne jest przywołanie własnej wiedzy, przetworzenie i połączenie jej z nową, zwerbalizowanie myśli i nierzadko wizualne ich zakodowanie oraz uporządkowanie, aby móc przedstawić zagadnienie w sposób zrozumiały. Stąd tak duży wpływ wzajemnego nauczania na proces uczenia się.

W wielu przypadkach wzajemne wyjaśnienia uczniów lepiej trafiają do nich niż wykłady nauczyciela. Dzieje się tak ze względu na prosty język przekazu i podobny sposób rozumowania trafiający w najbliższy obszar rozwoju rówieśnika. Warto jednak zawsze pamiętać o tym, aby weryfikować wiedzę, którą uczniowie dzielą się między sobą i wyjaśniać ewentualne nieścisłości, rozwiewać wątpliwości, pomagać korygować błędy i przeciwdziałać iluzji wiedzy, która ma miejsce wówczas, gdy uczeń nie wie, co wie i nie wie, czego nie wie. Uczenie się uczniów wzajemnie od siebie potrzebuje informacji zwrotnej nauczyciela dotyczącej procesu i efektów.

 

Źródło: Slavin Robert E., Cooperative learning in elementary schools, 2014, Johns Hopkins University, https://www.researchgate.net/publication/271714943_Cooperative_learning_in_elementary_schools, dostęp 15.04.2021
Docendo discimus, cyt. Seneka Młodszy

Podobne materiały

Publikacja

Młodzi w Akcji 2025/26. Krótki i praktyczny przewodnik...

Minipublikacja dla uczestników edycji Młodzi w Akcji 2025/26. Zawiera harmonogram, opis zadań w programie, materiały oraz propozycje
Zobacz
Scenariusz lub ćwiczenie

Scenariusz o diagnozie lokalnej do wykorzystania na lekcji...

Scenariusz lekcji o diagnozie lokalnej do wykorzystania na lekcji edukacji obywatelskiej.
Zobacz
Materiał graficzny

Plakat do powieszenia w szkole z działaniami obywatelskimi

Plakat przedstawiający działania obywatelskie z przedmiotu Edukacja Obywatelska.
Zobacz
Film lub webinarium

Film dla zespołów uczniowskich o metodzie projektu ,,Wasz...

Film dla uczniów i uczennic o metodzie projektu.
Zobacz
Film lub webinarium

Prawo wewnątrzszkolne – między wolnością a świętym spokojem....

Statut i regulaminy – to w Twojej szkole narzędzie współpracy, czy raczej źródło konfliktów? Zobacz nagranie webinarium
Zobacz
Publikacja

Szkoła pełna nadziei

Ta publikacja pomoże w prowadzeniu zajęć, gdzie uczniowie mogą krytycznie myśleć o świecie i budować realne alternatywy.
Zobacz
Film lub webinarium

Lekcja, która oddycha. Jak zrobić miejsce dla ucznia...

Troska o ucznia jest ważna. Ale gdy przeradza się w wyręczanie – odbiera mu sprawczość i motywację.
Zobacz
Scenariusz lub ćwiczenie

Samorządzimy – współpracujemy i współdecydujemy o naszej klasie/szkole

Zobacz
Artykuł

Jak przygotować wystąpienie publiczne?

Materiał przygotowany z myślą o kandydatach i kandydatkach do reprezentacji Samorządu Uczniowskiego przedstawia wytyczne na co zwrócić
Zobacz
Materiał graficzny

Plakat wyborczy

Plakat zachęca do udziału w wyborach reprezentacji samorządu uczniowskiego i oraz pełni funkcję informacyjną - zawiera miejsce
Zobacz
Artykuł

Jak przygotować szkolną debatę?

Artykuł wyjaśnia jakie są cele i rodzaje debat oraz podpowiada w jaki sposób je zorganizować.  
Zobacz
Scenariusz lub ćwiczenie

Karty działań obywatelskich

Karty działań obywatelskich do prowadzenia lekcji edukacji obywatelskiej.
Zobacz
Biblioteka materiałów

Chcesz usystematyzować swoją wiedzę z tego obszaru?

Przejdź do sekcji TEMATY